Er is een relatie tussen ziekteverzuim en arbeidsomstandigheden, inzetbaarheid, motivatie en productiviteit (zie ook Ziekteverzuim). Goede arbeidsomstandigheden en een plezierige werkomgeving met kansen voor ontwikkeling hebben een positief effect op verzuim. Het omgekeerde geldt ook: ongemotiveerde medewerkers zijn minder productief en melden zich vaker ziek. Investeren in gezond werken leidt daardoor al snel tot betere bedrijfsresultaten.
Doordat de pensioengerechtigde leeftijd is verhoogd naar 67 jaar, wordt het belang om gezond de eindstreep te halen alleen maar groter. Werken zorgt voor voldoening, een sociaal netwerk, een betekenisvol leven en een fitte geest. Voor de ouder wordende medewerker is dit van groot belang. Zowel de werkgever als de werknemer hebben hierbij een eigen verantwoordelijkheid. Een goed, effectief gezondheidsbeleid kan beiden daarbij helpen.
Gezondheidsbeleid vraagt om een totaalaanpak, als vanzelfsprekend onderdeel van het HR-beleid, met de noodzakelijke aandacht voor gezondheid, motivatie, inzetbaarheid en vitaliteit. Een integrale aanpak omvat niet alleen duidelijke regels en beleid, maar ook aandacht voor de mensen op de werkvloer. Dat maakt het gesprek tussen de leidinggevende en de medewerker zo belangrijk.
Voordelen voor werkgever en werknemer
Een goed gezondheidsbeleid heeft zowel voor de werkgever als de werknemer voordelen:
Voordelen voor werkgever:
- toename van actieve arbeidsparticipatie (minder verzuim en uitval);
- verbeterde productie en dienstverlening;
- verhoging van de kwaliteit van producten en diensten;
- verbetering van de concurrentiepositie;
- positiever en aantrekkelijker bedrijfsimago;
- profilering op de arbeidsmarkt als aantrekkelijke werkgever (met minder kosten voor werving en selectie).
Voordelen voor werknemer: Relatie tussen gezondheid, duurzame inzetbaarheid en vitaliteit Gezondheidsmanagement heeft als doel: een gezonde organisatie waarin medewerkers optimaal functioneren. Gezondheidsbeleid gaat over (ander) gedrag en het voorkomen van problemen en verzuim, en heeft dus alles te maken met preventie. Goede arbeidsomstandigheden vormen bovendien een belangrijke arbeidsvoorwaarde en hebben ook positieve invloed op het imago van het bedrijf, zowel intern als extern. Voor elke organisatie is duurzame inzetbaarheid van medewerkers van belang. Het betekent dat medewerkers zich gezond voelen, dat ze qua lijf en geest voldoende fit zijn om hun taken te kunnen uitoefenen en om toegevoegde waarde te leveren, ook als de inhoud van het werk verandert. Dit vereist niet alleen dat medewerkers continu bijblijven in kennis en vaardigheden, maar eveneens dat ze aandacht besteden aan hun gezondheid en goed voor zichzelf zorgen. Een goed gezondheidsbeleid bevordert de duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Voorwaarde is dat alle activiteiten op het gebied van gezondheid, veiligheid en verzuim met elkaar samenhangen (integrale aanpak). De focus ligt niet alleen op verzuimbeheersing, maar vooral op het voorkomen van verzuim. Preventie dus. Bijvoorbeeld door aandacht te geven aan vitaliteit. Veel bedrijven bieden tegenwoordig activiteiten en producten aan in het kader van vitaliteit. Een klein voorbeeld ervan is: fruit op de werkplek. Doel is dat medewerkers energie krijgen, zich fit voelen en kunnen genieten van wat ze doen. Het gaat ook om inspiratie en levendigheid. Aandacht voor vitaliteit betekent dus: aandacht voor de fysieke en mentale (emotionele) aspecten van het mens-zijn. Een veelgehoord vooroordeel over oudere medewerkers is dat zij een lagere productiviteit hebben. In algemene zin is dat onzin. In de praktijk blijken ouderen namelijk minder vaak ziek dan jongeren, al zijn ze soms wel langer ziek. De grote individuele verschillen tussen oudere medewerkers vragen om een individuele benadering en oplossingen. Medewerkers moeten stimulansen krijgen om fit te blijven. Daarbij is het van belang om fysieke belastende arbeidsomstandigheden zoveel mogelijk te voorkomen en zo mogelijk individuele taakaanpassing of functieverandering toe te passen. Zie ook best practices:
Het beeld dat ouderen minder productief zijn, is gestoeld op een overschatting van het effect van leeftijd op de productiviteit (andere factoren lijken veel belangrijker). Bij het leeuwendeel van de ouderen blijft de productiviteit op peil of ontbreekt op zijn minst een robuuste onderbouwing van de stelling dat de productiviteit van ouderen in het algemeen stagneert. Deze bevindingen zijn hoopgevend: er is geen dwingende reden om aan te nemen dat een afnemende productiviteit een natuurlijk gevolg is van een verouderende beroepsbevolking. Sterker nog: het potentieel van oudere werknemers is wellicht minstens zo groot als dat van jongere werknemers. Uit TNO rapport 2011: Beelden en feiten over omslagpunten en maatregelen omtrent de productiviteit van oudere werknemers